Elke handelingsbekwame meerderjarige of ontvoogde minderjarige kan zijn wil over het levenseinde en zijn eventuele weigering van medische zorg uitdrukken in een zogenaamde wilsverklaring, voor het geval hij niet meer in staat is om zijn wil duidelijk kenbaar te maken, bijvoorbeeld door een coma.
De strikte voorwaarden zijn vastgelegd op 28 mei 2002 in de Wet betreffende de euthanasie.
Een wilsverklaring is geldig als ze:
- opgesteld is volgens een wettelijk voorgeschreven modelformulier
- opgesteld of bevestigd is minder dan vijf jaar voor het begin van de wilsonbekwaamheid van de patiënt
- opgesteld is in het bijzijn van twee meerderjarige getuigen waarvan er minstens één geen materieel voordeel heeft bij het overlijden.
Euthanasie kan alleen worden uitgevoerd als:
- de patiënt op het moment van het verzoek meerderjarig (of ontvoogd minderjarig) is
- de patiënt op het moment van het verzoek handelingsbekwaam is
- het geschreven verzoek vrijwillig, overwogen en herhaald is
- het verzoek niet tot stand is gekomen als gevolg van externe druk
- de patiënt zich bevindt in een medisch uitzichtloze situatie
- het lichamelijke en/of psychische lijden aanhoudend en ondraaglijk is, en niet kan worden verzacht
- de toestand van de patiënt te wijten is aan een ernstige en ongeneeslijke, door ongeval of ziekte veroorzaakte aandoening.
Het laten registreren van de wilsverklaring tot euthanasie is gratis.
- ondertekend wettelijk voorgeschreven formulier voor een wilsverklaring
- identiteitskaart van de persoon die de wilsverklaring aanvraagt
- kopie identiteitskaarten van de getuigen.
Bij een vernieuwing van een euthanasie-aanvraag kunt u geen fotokopie van de vorige aanvraag gebruiken. U zorgt voor een nieuw en origineel formulier.
De Federale Controle- en Evaluatiecommissie waakt over de correcte toepassing van de euthanasiewet. Deze commissie gaat na of de euthanasie is uitgevoerd onder de voorwaarden en volgens de procedure bepaald door de wet. Meer info over de werking van de Federale Controle- en Evaluatiecommissie vindt u op de website van de FOD Volksgezondheid.
Aanvragen
Je kan het formulier voor een wilsverklaring downloaden of afhalen bij de dienst Burgerzaken.
Invullen
De wilsverklaring kan één of meer vertrouwenspersonen aanwijzen die als het zover is de behandelende arts op de hoogte brengen van de wil van de patiënt. Ook de vertrouwenspersonen moeten het formulier ondertekenen.
Registreren
Buiten deze wilsverklaring om is euthanasie alleen mogelijk op uitdrukkelijk verzoek van een patiënt die nog in staat is om zijn wil om te sterven uit te drukken.
Dat verzoek moet schriftelijk worden vastgelegd, en het moet gedateerd en getekend zijn. Als de patiënt het verzoek niet zelf kan opstellen (bijvoorbeeld omdat hij verlamd is), dan kan een derde (vertegenwoordiger) dit voor hem doen in het bijzijn van een arts.
De wilsverklaring wordt geregistreerd door de dienst Burgerzaken in de databank van de FAO Volksgezondheid. Die wilsverklaring kan op ieder ogenblik worden herzien of ingetrokken en blijft onbeperkt geldig.